Di chúc là căn cứ quan trọng để định đoạt tài sản sau khi một người qua đời. Tuy nhiên, trong thực tế, không ít người thân không có tên trong di chúc vẫn đặt ra câu hỏi: Họ có được hưởng thừa kế hay không? Câu trả lời không hoàn toàn phụ thuộc vào nội dung di chúc, mà còn liên quan đến quy định pháp luật về thừa kế bắt buộc, hiệu lực của di chúc, và hàng thừa kế theo luật. Bài viết sau sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về quyền thừa kế trong các trường hợp đặc biệt này.
1. Di chúc là gì?
Căn cứ theo Điều 624 Bộ Luật Dân sự năm 2015 định nghĩa rằng: “Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết”. Trong đó, người lập di chúc là người thành niên có đủ điều kiện là tính mạng không bị cái chết đe dọa và nếu không thể lập di chúc bằng văn bản thì có thể lập di chúc miệng. Tuy nhiên, sau 03 tháng, kể từ thời điểm di chúc miệng mà người lập di chúc còn sống, minh mẫn, sáng suốt thì di chúc miệng mặc nhiên bị hủy bỏ.
Ngoài ra, người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi có thể được lập di chúc, nếu được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý về việc lập di chúc.
2. Người không có tên trong di chúc có được hưởng thừa kế không?
Theo Bộ luật Dân sự năm 2015, nếu người chết để lại di chúc hợp pháp, tài sản của người đó sẽ được chia theo di chúc; nếu không có di chúc hoặc di chúc không hợp lệ… thì sẽ chia theo pháp luật.
Theo đó, Điều 644 của Bộ luật này quy định có 06 nhóm đối tượng được hưởng thừa kế mà không phụ thuộc vào nội dung của di chúc, gồm:
– Con chưa thành niên của người để lại di sản;
– Cha của người để lại di sản;
– Mẹ của người để lại di sản;
– Vợ của người để lại di sản;
– Chồng của người để lại di sản;
– Con thành niên mà không có khả năng lao động của người để lại di sản.
Lưu ý: Theo Khoản 2 Điều 644 quy định trên sẽ không áp dụng đối với những người từ chối nhận di sản thừa kế hoặc không có quyền nhận di sản thừa kế (Đã bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe người để lại di sản; Vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng người để lại di sản…).
Dù không được nhắc tên trong di chúc, những người có quan hệ huyết thống hoặc hôn nhân gần gũi với người đã mất vẫn có quyền hưởng di sản thừa kế, theo quy định bảo vệ đặc biệt của pháp luật.
3. Mức hưởng của người thừa kế không phụ thuộc di chúc
Tại Điều 644 của Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định những người không có tên trong di chúc vẫn sẽ được hưởng phần di sản bằng 2/3 suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản thừa kế được chia theo pháp luật.
Ví dụ: Ông A mất, để lại di chúc chỉ chia tài sản cho con trai cả. Trong khi đó, con gái út mới 13 tuổi ( chưa thành niên) không có tên trong di chúc. Dù không được nhắc đến trong di chúc, cô bé này vẫn được hưởng phần di sản bắt buộc theo luật vì là người chưa thành niên – thuộc diện được bảo vệ. Cụ thể, cô sẽ được hưởng 2/3 suất thừa kế mà lẽ ra cô được nhận nếu chia theo pháp luật. Trường hợp này thì con gái út vẫn được nhận đủ 2/3 suất theo quy định, trừ khi họ từ chối hoặc bị truất quyền thừa kế.
Tương tự, trường hợp người để lại di chúc chỉ cho họ hưởng di sản ít hơn 2/3 của một suất thừa kế theo pháp luật, thì những đối tượng này vẫn được hưởng bằng 2/3 suất của một người thừa kế theo pháp luật.
Liên hệ ngay để được tư vấn:
📌 THÔNG TIN LIÊN HỆ
📱 Điện thoại: 0902.17.6768
📧 Email / Website: Locphatlaw@gmail.com
🏢 Địa chỉ: 58 Huỳnh Tấn Phát, Phường Hòa Cường Bắc, Quận Hải Châu, TP. Đà Nẵng.
Lộc Phát Law – Đồng hành pháp lý, bảo vệ công lý!
